Blaf- of uitvalgedrag aan de lijn.
Samen de deur uitgaan met een hond met uitvalgedrag kan een eigenaar veel gevoelens van onmacht of frustratie geven. In de vorige editie hebben we besproken hoe je zelf als eigenaar aan je gevoelens kan gaan werken. Maar hoe zit het met de gevoelens van de hond? Aan welke stappen kun je gaan werken, om jouw hond zich beter te laten voelen en zich ook anders te laten gedragen?
Pijn?!
Kijk eerst eens kritisch naar het lijf van jouw eigen hond. Ongeveer 70% van de honden met probleemgevend gedrag hebben onderliggende fysieke klachten. Honden geven dit vaak maar subtiel aan, waardoor het erg lastig kan zijn om te herkennen. Bijvoorbeeld, niet op een bepaalde plek geaaid willen worden. Goed te herkennen aan verstarren of grommen, maar minder goed te herkennen aan ogenschijnlijk 'speels' gaan happen wanneer je op een bepaalde plek komt. Hier kun je nog een uitgebreid artikel vinden met een uitgebreide lijst signalen over het herkennen van pijn.
Blaf- en uitvalgedrag door pijn: heupdysplasie.
Blaf- en uitvalgedrag door pijn; continue hoofdpijn door een hersenafwijking
Uit welk gevoel komt het gedrag voort?
Veel honden die blaf- of uitvalgedrag aan de lijn vertonen, vinden een andere hond spannend of eng. Doordat ze het spannend of eng vinden, zijn ze op zoek naar een vorm van controle over de situatie, omdat ze zich hierdoor veilig voelen. Uitvallen of fixeren bijvoorbeeld, zijn manieren om controle te houden over de situatie.
Angst, spanning, of een onveilig gevoel kan zo zijn ontstaan:
- Een hond kan pijn hebben gevoeld tijdens 'spel' met een andere hond, waardoor het iedere keer spannend kan zijn om in contact te komen met een andere hond.
- Of een hond kan juist door aanhoudende pijn, een kort lontje hebben en overal op reageren. Ga maar eens na, hoeveel kan jij hebben met flinke hoofdpijn of wanneer je chronische klachten hebt? Zoals op heupfoto's en de mei van de honden hierboven, beïnvloedde de fysieke klachten enorm hoe de hond zich voelde. De honden gingen beiden uitvallen, doordat ze veel pijnklachten hadden.
- De hond kan niet voldoende, of niet zijn gesocialiseerd waardoor er angst is ontstaan.
- Ook kan de hond een nare ervaring hebben meegemaakt. Die hoeft in onze ogen niet per se 'traumatisch' geweest te zijn, maar voor de hond kan dit wel zo hebben gevoeld, waardoor de hond blaf- of uitvalgedrag aan de lijn is gaan vertonen.
Uitvalgedrag kan zich ontwikkelen wanneer een hond herhaaldelijk 'speelt', waarbij de grenzen niet gerespecteerd worden.
Uit frustratie of over-enthousiasme
blaf- of uitvalgedrag aan de lijn vertonen.
Sommige honden blaffen bijvoorbeeld uit frustratie, omdat ze juist graag contact willen maken met de andere hond. Dit zijn vaak honden die los van de riem spelen met andere honden, of heel druk in contact willen komen. Of honden die heel graag achter bewegende andere dieren aan willen rennen, om ze op te jagen bijvoorbeeld. Het gaat te ver voor dit artikel om hier nog dieper op in te gaan, maar op mijn blog kun je hier een artikel over lezen.
Blaf- of uitvalgedrag aan de lijn veranderen.
1. Voorspelbaarheid geeft veiligheid
De manier waarop wij als eigenaar met onze hond wandelen, kan heel onvoorspelbaar zijn voor onze hond. Het klinkt voor sommige eigenaren soms heel logisch: we lopen op een voorbijganger met een andere hond af en 'kijken even of ze willen snuffelen aan elkaar'.
Dit recht op elkaar aflopen, is tegennatuurlijk. Wij hebben rechte paden en trottoirs bedacht, maar in de natuur is recht op elkaar aflopen juist een manier om het conflict op te zoeken. Het is voor veel honden dan ook niet erg prettig om dit te moeten doen.
Wanneer een hond telkens aangelijnd op een andere hond 'moet' aflopen om in contact te komen, (door de riem heeft hij weinig keus), zie je soms dat er blaf- of uitvalgedrag ontstaat. Dit gebeurt wanneer de hond soms ontmoetingen heeft die hij niet leuk vindt. Soms herken je als eigenaar de subtiele signalen waarmee een hond dit aangeeft misschien (nog) niet. De ene keer gaat de hond wel uitvallen, de andere keer niet. Wanneer het verergert, gaat de hond op voorhand al blaf-gedrag vertonen aan de lijn, of tijdens het contact uitvalgedrag, zodat hij zichzelf veilig houdt.
Valt jouw hond regelmatig uit? En laat jij jouw hond nog aangelijnd snuffelen aan andere, onbekende aangelijnde honden, omdat het soms ook wel goed gaat? Dit is eigenlijk heel erg onvoorspelbaar voor jouw hond. De ene keer 'moet' hij er wel op af, de andere keer bedenk jij van niet... Het kan heel zinvol zijn om jouw hond veel meer duidelijkheid en voorspelbaarheid te bieden.
Jouw hond te leren dat je niet meer aangelijnd op andere honden afgaat, hooguit alleen naar 'vriendjes', waarmee het echt altijd goed gaat. Benoem dit dan ook naar jouw hond, zodat hij weet waar hij aan toe is.
Vaak is het namelijk voor een hond ook niet duidelijk wanneer jij wél en wanneer je niet op een andere hond afgaat. Door dit structureel niet meer te doen naar onbekende honden, hoeft de hond tijdens de wandeling geen spanning meer te ervaren, of je deze keer er wel of niet op af gaat én of het contact dan leuk gaat zijn of niet.
2. Gezien worden
Door je goed te verdiepen in de lichaamstaal, jouw hond te gaan filmen en vertraagd af te spelen bijvoorbeeld, ga je steeds meer signalen zien. Hierdoor kun je al veel eerder, op subtiele signalen reageren. Signalen, zoals een bek-lik, tongel, oogcontact verbreken of steun zoeken, fixeren, borstelen, verhogen van de spierspanning, adem inhouden, harder hijgen, zijn allemaal tekenen dat er spanning in het lijf komt. De hond die 'gezien' wordt, die begrepen wordt, zal veel minder hard van zich af moeten blaffen om gehoord te worden.
Wanneer we leren luisteren naar het gefluister van onze hond, dan hoeft hij niet te schreeuwen!
3. Voorkom de meest gemaakt fout
Wanneer je dan wil gaan oefenen met jouw hond; hem bijvoorbeeld wil leren om anders met de situatie om te gaan en ontspannen te kunnen passeren, dan is het van belang om dit rustig op te bouwen. Veel mensen beginnen met oefenen tijdens de normale wandeling. Waarbij ze dan merken dat de hond bijvoorbeeld niet, of slecht reageert op lekkers, niet uit de focus te halen is.
"Leren zwemmen doe je ook niet in het diepe bad zonder bandjes!!"
Probeer het oefenen te zien als het aanleren van de zwemslagen in het pierenbadje. Anders is jouw hond alleen maar aan het spartelen zonder bandjes in het diepe... Leer jouw hond eerst de belangrijkste vaardigheden aan om te kunnen passeren, eerst op grotere afstand van andere honden. Vervolgens ga je pas dichterbij als dat goed gaat. P.s. in mijn online cursus Passeren kan je Leren, leer je talloze oefeningen om jouw hond te leren normaal te kunnen passeren, in plaats van uit te vallen.
'Passeren kan je Leren'
Lees hier meer over deze unieke vernieuwde cursus.
Dit leer je o.a.
- Hondentaal, om de subtiele signalen goed te leren leren.
- Spel-oefeningen, om jouw hond te leren normaal te kunnen passeren.
- Je leert meer over de hond zelf, waarom doen ze dit en hoe kan je ervoor zorgen dat jouw hond in al zijn behoeften is voldaan?
- Last but not least... er zijn ook nog lessen geweid aan 'de eigenaar'. Hoe voel jij je? Welke spanningen neem jij mee? Hoe kun jij hier bij jouzelf verandering in gaan aanbrengen, zodat jij de rots in de branding kan gaan worden voor jouw hond!
4. Gewoonte gedrag voorkomen
Door eerst op die grotere afstand van andere honden te blijven en management toe te passen, kun je veel blaf- en uitvalgedrag aan de lijn voorkomen. Dit is van belang, omdat de hond dan het uitvalgedrag niet telkens 'oefent'. Jouw hond ervaart hier dan niet telkens succes van. Buiten dat het uitvallen aangeeft dat de hond zich niet prettig voelt en het daardoor fijner voor de hond is om het te voorkomen, kan het namelijk een steeds vastere gewoonte worden voor de hond.
Sommige honden voelen zich door het 'winnaarshormoon' dat vrij komt, het succesgevoel extra krachtig en in controle. Hierdoor zal een hond het gedrag een volgende keer nog sneller willen inzetten.
5. Training inzetten voor gedragsverandering én werken aan de onderliggende emoties
Van volledig alles uit de weg gaan, leert de hond uiteindelijk niet anders met de situatie omgaan. Op een veiligere en grotere afstand van de andere hond, kan je jouw hond gaan trainen en gelijktijdig werken aan emotie verandering.
Dit kun je supermooi doen door het gewenste gedrag te belonen; dus de hond leren wat wél te doen ipv corrigeren en vertellen wat niet te doen.
- Je beloont bijvoorbeeld het verbreken van het oogcontact met de andere hond;
- Het bij jou inchecken;
- Het rustig naast je lopen.
Wanneer je bijvoorbeeld beloont met het mogen zoeken naar een voertje, dan werkt dit ook vaak ontspannend en kalmerend. Zo kun je de hond heel goed leren om rustig te passeren en hem helpen zich ook nog eens meer ontspannen te voelen. Uiteindelijk ga je steeds een stukje dichterbij oefenen.
Probeer ondertussen ook te genieten van al het moois van je hond! Veel oefenplezier!
Hartelijke groetjes,
Henriëtte Jordens
Let op: Schakel altijd een professional in bij probleem gevend gedrag van een hond. Om aan het gedrag van jouw hond én aan de invloed die jij als eigenaar op het uitvalgedrag uitoefent te gaan werken, kun je je opgeven voor een Coach-traject Uitvallende Hond. Tijdens deze trajecten ga je onder mijn persoonlijke begeleiding aan de slag met jouw hond. We werken aan jouw invloed, maar we werken ook aan de emoties van jouw hond. Het passeren met andere honden gaan we oefenen, waarbij we jouw hond gaan aanleren om op een rustige manier te kunnen passeren, met oog voor de gevoelens van jou en jouw hond!
Tijdens een persoonlijk consult krijg je uitleg en gaan we samen oefenen met het passeren van andere honden. Henriëtte is aangesloten bij de beroepsvereniging NVGH & het Dierenwelzijnskeurmerk. Vergoeding van huisdierverzekeringen zoals OHRA en Petplan zijn mogelijk.
Is jouw Hond Bang voor Vuurwerk? Lees veel tips in de complete (gratis) gids.
